اصول طراحی روشنایی داخلی

طراحان داخلی امروزه به خوبـی  بر اهمیت نـورپردازی  و روشنایی در فضاهای داخلی واقف هستند. طـراحی روشنایـی صحیح در ایجاد حس مناسب در فضا نقش کلیدی ایفا می کند و در واقع خالق این حس در فضا می باشد. طـراحان داخلـی با کمک طـراحان روشنایـی، از منابع نـوری مختلفی استفاده می کنند تا از طریق آنها فضایی متناسب با کاربـرد آن محیط ایجاد کنند. بدیهـی است فضاهایی مانند  منزل مسکونی، مطب پزشک، گالـری آثار هنری، رستوران، کافی شاپ و  یا کلاس های درس مـدارس و دانشگاه، هریک به طـراحی و محاسبات روشنایی متفاوتی نیاز دارند.

متاسفانه امروزه در طراحی داخلی تمامی فضاها با هر کاربری (مسکونی، اداری، رستوران و …)  و یا با هرسبک معمـاری (مدرن، کلاسیـک و …) روشنـایـی محیط بصورت یکسان و بدون هیـچ گونه خلاقیت، تفکـر و یا  هیچ گونه طـراحی انجام می شود که عموما بصورت استفاده ازسقف کاذب جهت ایجاد نـور مخفـی در حاشیه سقف و  استفاده از فـریم های طـرح هالوژنی می باشد!!   در اینگونه موارد به تفاوت های فضا هیچ گونه توجهی نمـی شود و میـزان افکت های نـوری و تغییرات رنگ نور فضا در طـول زندگی روزمره مورد توجه قرار نمی گیرد.

طراحی نـورپردازی فضای داخلی در سه لایه انجام می شود:

لایه اول که به نام General Lighting شناخته می شود، لایه ای است که تامین نور عمومی محیط را برعهده می گیرد. در واقع این لایه وظیفه دارد تا جایگزیـن نـور روز (Day Light) شود. معمولا در اغلب موارد در طراحـی داخلی، تنها به همین لایه از روشنایی  و نـورپردازی توجه می شود و دو لایه دیگر نادیده گرفته می شود.

 لایه دوم نـورپردازی موسوم به Task Lighting است و همان طور که از نام آن پیداست برای انجام وظایف مختلف در نظر گرفته می شود؛ مثل مطالعه کردن، میکـاپ، آشپـزی و … . برای طراحی درست این لایه از نـورپردازی، تنوع بسیار زیادی از چـراغ ها را می توان به کار برد که پیش از آن باید به کاربری دقیق هر فضا دقت شود.

لایه سوم روشنایی به Accent Lighting  مـوسوم است که گاها به آن  Mood Lighting  نیـز می گویند. این لایه از نـورپردازی  برای تاکید بر ویـژگی های معمارانـه بنا استفاده می شود. همچنین بـرای تاکید بر آبجکتی خاص در فضای داخلی، از این لایه روشنایـی استفاده می شود تا چشم ها را به سمت مورد نظر سوق دهد. علاوه بـر موارد فوق، از این لایه روشنایـی  بـرای خلق احساس در فضا نیـزاستفاده می کنند.

با توجه به کاربری های هر فضا، طراح نـورپردازی باید نسبت  به  استفاده درست از این لایه ها در طراحـی تصمیم گیری و اقدام کند. انتخاب منبع نـور مناسب، شدت نـور، رنگ نـور و نحوه نصب هریک از منابع نوری در ایجاد حس مطلوب در فضا تاثیرگذار است. بطوریکه با تقویت یک لایه و یا کاهش شدت لایه دیگر، می توان حس های متفاوتی در فضا خلق کرد که منجر به تجـربه حس جدیدی برای افراد شود.